 |  |
Ah!. Madaba, Jordanië!. Meer over dit onderwerp later. Dus je hebt de shvil Israel afgelopen. Hoe was de rest van de trail [van Jeruzalem naar Tel Dan]?
Zeer mooi, net zoals de rest van de trail tot nu toe. Israël is een klein land maar heeft alles, woestijn, bergen, stranden, vlaktes, bossen ... Het is een groen land door de landbouw, maar ook omdat een belangrijk aspect van de zionistische gedachtegoed is `het maken van een tuin van de woestijn `wat betekent dat over het hele land, bossen, bomen worden geplant.
Vanaf Tel Aviv loopt de Shvil pal aan zee. Ik liep op het strand dat was echt super. Bij Caesaria passeer je de oude [romeinse] haven. Hoewel in de Romeinse tijd Caesaria werd vernietigd door een aardbeving hebben de Ottomanen de havenstad weer herbouwd en omzoomd met enorme muren.
Hoewel het een land met een rijke geschiedenis is [ er zijn resten van Romeinen, kruisvaarders, Ottomanen etc.] zijn de steden die je passeert relatief jong. Er zijn eigenlijk niet echt steden: wat je vooral vind in Israël zijn Kibbutzes, Moshav of een Kfar [dat wel een echt dorp is].
Waar een Arabisch dorp een open dorp is is heeft een Kibboets / Moshav een hek, vaak een eigen tankstation, schuilkelders en een mini-market. In zekere zin kun je het zien als een dorp, maar op mij maakte het een nogal kunstmatige indruk. De inwoners wonen in mooie, vrij grote huizen met alles: water, elektriciteit en ontworpen om op een bepaalde manier autonoom te zijn .
Soms kon ik zien waar men van leefde [landbouw, wijnmakerij, toerisme] maar vaak was het heel mysterieus voor mij: wat de hel doen deze mensen toch voor de kost, dat ze in zulke mooie huizen kunnen wonen, en rijden in dikke wagens?.
In E `lat liep ik naar binnen om wat eten te kopen: een supernieuw, ultra-ortodoxe urbanisatie weer met een enorm hek eromheen, een entree met dito veiligheidspersoneel en een bijna oneindige hoeveelheid bussen om de bewoners van A naar B te vervoeren. Ik vond de mensen lijken op joden uit Rusland van een eeuw geleden, bleek, wit, met hun typische kapsel [lange bakkebaarden] en zwarte kleren.
Heb je tijdens je wandeling nou een dorp/ stad gezien wat gedeeld Joods/ Arabisch was?
Niet echt. Misschien Nazareth. Nazareth is een open stad waarvan het historische centrum Arabisch is. Dat is ook nog zoiets, je kan eigenlijk niet echt zeggen de `Arabieren` want er zijn ook Christenen [die Arabisch spreken ], Druzen [een religieuze sekte waarvan de leden ook Arabisch spreken] in Israël.
In Nazareth heb je veel Arabische Christenen terwijl de Israëli's [Joden] in Nazareth Illit [Nieuw Nazareth] wonen, een enorme urbanisatie buiten het historische centrum met brede lanen, bomen, [bunkerachtige] flats zoals in Rusland. Maar toch, het ziet er misschien uit als een stad, maar het is het eigenlijk niet: de Joden leven in hun wijken, en de `Arabieren` in de hunne ...
DUS, om je vraag te beantwoorden, ik vond uiteindelijk een plek waar Joden en Arabieren samenleven: in Latrun. Latrun is een christelijk klooster dat land leasde [en later doneerde] aan Joden en Arabieren om er een gezamelijke leefgemeenschap op te bouwen.
Israël koestert haar 'onafhankelijkheidsoorlog' [uitroepen van de Joodse staat in 1948]: op de weg van Jeruzalem naar Latrun zie je veel borden, kleine monumenten die deze gebeurtenis herdenken.
Dus je bent door arabische dorpjes in Israel gekomen. Hoe zien die er uit?. Heb je nog sporen gevonden van hen [Palestijnen] die weggevlucht zijn toen de gewelddadigheden in 1948 uitbraken en nu in vluchtelingenkampen in Gaza en de West bank zitten?
Een Arabisch dorp in Israël is [zoals ik het zag] een verzameling van drie- verdiepingen- appartementen op elkaar gepropt op een nogal chaotische manier op een heuvel.
Er is een moskee, een kleine supermarkt op niveau nul van een dergelijke drie-store-flat. Ik denk omdat de hele familie samenwoont [eerste en tweede generatie] dat men dergelijke huizen bouwt.
Van hen die weggevlucht zijn zie je weinig sporen. Het lijkt erop dat alle verlaten Arabische dorpen zijn verdwenen. Dorpen zijn met de grond gelijk gebulldozered en veranderd in landbouwgrond, nationale parken en/ of archeologische parken [veel Arabische dorpen waren gebouwd op Byzantijnse resten].
Een interessant voorbeeld is Mitzpori, een oude Romeinse site acht kilometer buiten Nazareth. Het is nu veranderd in een archeologisch park met een Romeinse villa, een Romeinse weg, oude mozaiken [met o.a. de `Mona Lisa van Galilea`] en op de top van de heuvel vind je een kruisvaarder kasteel.
Zeer interessant en educatief, alles is uitgelegd- wat wel fijn is en uiteraard met het accent op het belang van het `joodse erfgoed`. Het was de plaats waar de Joden die tijdens de `great revolt` tegen Rome niet hebben deel genomen aan de opstand en daarom op die plek van de Romeinen mochten blijven wonen.
Op de top van de heuvel is te lezen over de opgravingen en er is een foto uit 1930 van een Amerikaanse professor die de opgravingen leidt. Interessanter is een andere foto van de site tijdens de dertiger jaren: te zien is dat de volledige heuvel een Arabisch dorp was met op de top van de heuvel de kruisvaarder toren waarin de dorpsschool was gevestigd.
Je ziet dorpelingen gekleed in Jallabya en met tulbanden om hun hoofd gewonden helpen met de opgravingen. Heel cynisch als je bedenkt dat ongeveer acttien jaar later de dorpelingen werden gedwongen te vertrekken en dat mogelijk het belang van de opgravingen de oorzaak van hun gedwongen vertrek was [de heuvel had in 1948 niet echt strategische betekenis].
Ik ben geen detective, maar als je goed kijkt zie je toch enige overblijfselen van huizen. Duidelijkere sporen zijn de cactussen: de Arabische inwoners gebruikten in die tijd cactussen als een soort hek om hun percelen af te bakenen. Israëli's gebruiken geen cactussen om zich veilig te voelen of iets af te bakenen: ze gebruiken metalen omheiningen [vaak onder stroom] en prikkeldraad. Op de Mitzpori heuvel zie je vandaag de dag bijna een woud van cactussen!.
En toen het meer van Galilea. Heb je nog al die heilige plekken aldaar bezocht?
De Shvil leid je er niet heen en gaat niet eens naar de stranden aan het meer van Galilea. Ik heb daar de Shvil `verlaten` want ik wilde de oever van het meer van Galilea volgen. Bij Yardenit is er de site waar wordt beweerd dat Jezus mensen doopte.
Ik heb het maar gelaten voor wat het was. Al die touringcars en het circus eromheen maakte dat dat de plek niet echt aantrekkelijk voor me was. Ten noorden van het meer van Galilea zijn er al die kloosters, kerken en is er de plaats waar Jezus het water zou hebben veranderd in wijn [Capernaüm].
Nee, ik denk dat ik niet echt een gelovige ben haha. Ik voel me het meest gelukkig als ik in de natuur ben en de Shvil gaf me deze mogelijkheid.
En uiteindelijk bereikte je het noorden, de Hula vallei met aan de andere kant de Golan hoogte ...
Ik bereikte Kiryat Shmona, een vrij grote stad gebouwd dicht bij de grens met Libanon. Een zeer mooie omgeving met een spectaculair uitzicht op de berg Hermon met een met sneeuw bedekte top!. Kibbutz Tel Dan was het eindpunt van de Shvil, van daar heb ik een trail gevolgd door een wadi naar de Banya bronnen met de hoogste waterval in Israël. Vervolgens heb ik een pad naar kasteel Nimrod gevolgd, een Mameluk kasteel uit de twaalfde eeuw.
En toen?. heb je de bus terug naar Eilat gepakt?
Nah ... nee, mijn plan was naar het zuiden te wandelen om bij Beit She`an [een grensovergang met Jordanië] de grens over te steken en de zelfde dag terug te gaan naar Israël om zo een Jordaanse visum te krijgen en mijn Israëlische visum te verlengen [het was bijna verstreken] .
Heb je aan andere trail naar het zuiden gevolgd?
Yeah, een hele mooie: de shvil haGolan [Golan trail]!.
De Golan hoogte is gebied dat vroeger van Syrië was en werd veroverd door Israël in de Zesdaagse Oorlog van 1967. De Golan trail leidt je door mijnenvelden, langs bunkers, wegroestende tanks en door een voormalige Syrische kazerne uit die tijd.
Waarom is de golan in 1967 veroverd op Syrie en hoe weet je of een vroegere militaire basis Syrisch of Israelisch was?
De Syriërs gebruikten de Golan hoogte om de Israelische nederzettingen in de lagere Galilea te beschieten. Om de beschietingen te stoppen en vanwege het strategische belang van de Golan veroverde Israel het gebied.
Het verhaal achter de Syrische militaire installaties in de Golan is grappig omdat het een mooi voorbeeld van domheid is. In 1960 lukte het een Israëlische topspion om ver op te klimmen in de Syrische militaire rangen en zelfs om vice-minister van Defensie te worden.
In deze functie was hij in staat om alle militaire installaties te bezoeken in de Golan en zelfs foto's te maken [met Syrische collega's] in de Golan. Als hoge militaire functionaris overtuigde hij de Syrische militairen om Eucalyptus bomen rond kanonnen gericht op Israelische nederzettingen in Galilea te planten waardoor de Israëli's exact de posities van de Syriërs kenden [de Eucalyptus is een zeer hoge boom en komt normaal gesproken niet voor in de vegetatie van de Golan].
De super spion werd ontmaskerd in 1965 en opgehangen voor het oog van de rollende camera's maar twee jaar later werd het Syrische leger in de Golan in enkele uren verslagen dankzij zijn eucalyptus idee ...
Het Syrische wapentuig is nu verdwenen maar de Eucalyptus bomen zijn nog steeds zichtbaar, gepland op een ordelijke manier. Ik heb zelfs gekampeerd op een vernietigde Syrische legerbasis. Stel je een bijna compleet verwoeste moskee voor, doorzeefd met kogelgaten en beklad met graffiti in Ievriet, omgeven door eenvoudige betonnen huisjes, ook doorzeefd met vele kogelgaten in de muren, aarden wallen die de tanks aan het zicht moesten onttrekken en vele Eucalyptus bomen ...
Heb je nog iets van de huidige problemen in Syrie gemerkt?
Tegen het einde van de Shvil Israël, tijdens het volgen van het pad naar kasteel Nimrod hoor je bijna constant de zware beschietingen, de pum pum pum uit Syrië. Het is triest wat er gaande is daar, een deel van de Golan trail volgt de [auto] weg omdat je anders te dicht bij de grens met Syrie bent [1km!].
... En toen de grens truc bij Beit She`an, is dat nog gelukt?
Oh ja .. [dacht ik] . Ik kreeg het Jordaanse visum [dat op dezelfde dag dat ik Jordanie verliet weer waardeloos werd kwam ik later achter, want ik verliet Jordanie op de Sheikh Hussein Bridge, en niet op Allenby Bridge ] maar ik kreeg wel een nieuw drie maanden Israëlische visum!.
... En nu het land van de Filistijnen!. Hoe zag het eruit?.
Voor mij als een ander land. Jenin is zes kilometer verwijderd van het hek dat Palestina scheidt met Israël. Er was een checkpoint maar de grensovergang verliep vlot: Ik moest alleen mijn paspoort te laten zien. Darnaast zag ik beweging van personen, auto's vanaf Israël naar Palestina.
Het verschil tussen de twee gebieden is opvallend: de weg stopt plotseling, er zijn mensen langs de kant van de weg die landbouwproducten aanbieden of andere producten. Er zijn haast geen bomen meer en er zijn overal huizen, een dichtbevolkt gebied.
Jenin zelf is klein, met een Soukh, een stadscentrum maar wat het plaatsje groot maakt zijn de grote omliggende vluchtelingenkampen. De eerste ontmoeting met een Palestiijn was een hele mooie: Ik wilde drie sinaasappelen kopen, maar hij weigerde om geld van mij aan te nemen. Hij zei tegen mij met een glimlach: 'Inta dafEa fy Filistyne`[je op reis bent in Palestina!].
De Joden noemen deze gebieden Judea en Samaria. Samaria is het gebied van Jenin en Nablus en een gelegen in een behoorlijk droge omgeving. In de Palestijnse gebieden is een complex systeem van gebied dat wordt gecontroleerd door de PA [Palestijnse Autoriteit], de IDF [Israëlische leger] en grondgebied met gedeelde controle van zowel PA als IDF.
Judea is het belangrijkste gebied voor de Joden want het wordt het gezien als hun oorsprong. In het koninkrijk van Judea begon immerd de `Grote Opstand` tegen het Romeinse Rijk.
Voelde je je onveilig tijdens het wandelen door plaatsen als Jenin, Nablus dat toch plaatsen van verzet tegen de Israëlische bezetting zijn?.
Nah. Het waren eigenlijk soldaten van de IDF waar ik een beetje bang voor was. Ik passeerde voornamelijk Palestijnse steden en dorpen want ik nam Palestijnse wegen [sommige wegen zijn uitsluitend voor Israëlische kolonisten en zijn verboden voor de Palestijnen dat was in ieder geval wat mijn Israëlische kaart zei]. Later kwam ik erachter dat alle wegen nu open zijn voor Palestijnen].
In het begin voelde ik me een beetje ongemakkelijk omdat Palestijnen me aanstaarden alsof ze water zagen branden, nogal een verschil met toen ik in Israël was waar ik de hele tijd in de natuur was en toch anoniem kon zijn. Maar ik heb me nooit onveilig gevoeld, integendeel. De mensen waren erg vriendelijk, zelfs als sommigen van hen me voor een Israelier hielden.
Een plek als Nablus deed me erg aan Egypte denken, het Midden-Oosten: stof, veel verkeer, groezelig, vuil op straat, straatverkopers, Palestijnse gendarmerie gewapend met Kalasjnikovs, een theehuis waar je voor veertig cent een Qahwa kan drinken of de Naghil [waterpijp] kan roken.
Bij de uitgang van Nablus kwam ik langs een Israëlisch checkpoint waar twee soldaten naar me begonnen te schreeuwen in het Hebreeuws. Een van hen kwam uit die stomme betonnen toren rennen, zwaaide met zijn geweer in mijn richting en beval me nogal agressief dat ik naar hem toe moest komen. Ik zag de angst in zijn ogen. Hij was gespannen en dat maakt mensen gevaarlijk.
Toen ik tegen hem in het Ievriet zei: `ani lo medaber Ievrit. Ata medaber Anglit?` [Ik spreek geen Hebreeuws. Spreek je Engels?] kalmeerde hij terwijl zijn collega me vroeg of ik wel wist dat Nablus een gevaarlijke plek is, vol met terroristen?!. Maar ze werden losser toen ik hen vertelde dat ik de Shvil Israel had gelopen en op weg was naar het zuiden. Ze boden hun excuses aan dat ze zo naar me schreeuwden en boden me zelfs eten en drinken aan...
Dus de hele tijd asfaltweg door de Palestijnse gebieden eye?
Helaas wel ja maar er zijn plannen om de Abraham trail uit te gaan zetten [die loopt in Palestina, Israël-Be `er Sheva, Jordanië, Syrië en Turkije] maar op het moment moet je een gids organiseren en dat is iets waar ik niet zo`n zin in heb: de hele tijd wandelen met een soort oppasser.
Ik wandelde over de drukke Tariq Al Quds [Jeruzalem weg] maar het was erg zwaar voor mij [veel verkeer, mensen die naar me schreeuwden, bijna geen ruimte om te wandelen] dus ik nam de Allon road. De Allon road loopt parallel aan de Jeruzalem weg en verbindt Israëlische nederzettingen met elkaar. Interessant om er op te wandelen soms liep ik een Palestijns dorpje in om wat eten te kopen, of ik hobbelde een Israëlische nederzetting in om een kopje koffie te drinken.
De mensen [zowel Israëli's als Palestijnen] zijn zonder uitzondering aardig tegen me: een jonge Palestijn die me door het dorpje naar de verborgen mini market leidt, de security Habesja bij de poort van de Israelische nederzetting die dolenthousiast wordt als ik Amarinha tegen hem spreek, of praat over mijn reis door Ethiopie [veel Habesjas kwam in de jaren `90 als vluchteling naar Israël en zijn nu Israëli's].
De verrassing kwam bij Wadi Kelt: een gemarkeerd wandelpad van de Allon nederzetting helemaal door de Wadi, langs een riviertje - naar een Grieks-orthodox klooster [St. George] om tenslotte in de Palestijnse stad Jericho, langs de ruïnes van een paleis van Herodes de Grote te eindigen.
Naast het feit dat je weer in de [woestijn] natuur zat, wat maakte deze wadi ook zo bijzonder?.
Ik was erg blij om even van dat asfalt af te zijn maar daartnaast bewoog ik me letterlijk door verschillende werelden: stel je orthodoxe joden uit de nabijgelegen nederzetting voor die een duik in het stroompje nemen bijna samen met Palestijnen ... Misschien was ik op de eerste en enigste plek waar beide groepen elkaar min of meer ontmoeten zonder conflict, zonder gewapende soldaten / kolonisten. Ik zag ze niet echt met elkaar omgaan, maar in ieder geval genoten ze samen van de natuur.
Na het achterlaten van luidruchtige bezoekers waande ik me in een soort van bijbelse scène. Stel je een rauwe, woestijnachtige omgeving voor met grotten die lang geleden werden bewoond [je kan nog steeds sporen van mensen zien. Aan het begin van grotten die vaak haast onbereikbaar lijken, hoog in de rotswand van de wadi zijn paadjes, stenen muurtjes zichtbaar]. Op de bodem van de wadi is een waterstroompje, met bomen, groen gras ... De wadi slingert zich geleidelijk naar beneden, naar Jericho [dat op het Dode Zee niveau ligt]. Op een gegeven moment volgde ik een pad naast een nog werkende aquaduct, hoog boven de wadi.
Na ongeveer tien kilometer bereikte ik een orthodox Grieks klooster, gebouwd op de bodem van de wadi en met een hoge toren. Binnen vond ik Grieks-orthodoxe priesters uit Griekenland, Griekse iconen, bezoekers in het zwart gekleed. Ik heb er een pauze gehouden [de waterige koffie was gratis] en daarna heb ik verder de wadi gevolgd met paraktisch aan mijn voeten liggend Jericho: een vlakte met palmbomen en wijken, huizen.
Omdat ik de wadi volgde was er geen Israëlisch checkpoint maar bij de uitgang van de stad was er wel een hoewel auto's met gemengde nummerborden [groen voor de Palestijnen en geel voor de Israëli's] in en uit reden zonder te worden gecontroleerd of worden gestopt. Voor mij een nogal verwarrend geheel.
Rechtdoor was de weg naar de Allenby grensovergang. Aan het begin bij een controlepost ben ik gestopt door Israëlische soldaten die me niet toestonden dat ik wandelde naar de grensovergang, ik moest een taxi nemen. De Palestijnse taxichauffeur verzekert me dat een volgende Intifada op komst is omdat de IDF gisteren twee jonge demonstranten heeft gedood in de buurt van Tulkarem ...
Je bent nu drie dagen in Jordanië, hoe is het tot nu toe?. Welke route volg je?.
Goed !. Net als in Palestina zijn de mensen erg aardig, genereus. Ik heb geen goede kaart van Jordanië, dus nam ik een soort omweg om uiteindelijk aan te komen in Madaba, het startpunt van de King`s Highway [At-Tariq al soultani]!.
... King `s high way?.
... Een oude weg die de hoofdstad van Jordanië, Amman verbind met het zuiden, Aqaba. Een weg die eeuwenlang gebruikt is door Romeinen, Nabateeërs, Pelgrims, Kruisvaarders, moslimlegers, handelskaravanen op weg naar Jeruzalem!. De spline van het land!.
Wat voor stad is Madaba?
Het is een toeristische stad omgeven door moskeeën en urbanisaties op een groene hoogvlakte. Het historische centrum wordt echter gedomineerd door christelijke kerken [katholieken, Grieks orthodoxen]. In de Byzantijnse tijd was de plaats bekend om zijn mozaïeken en een oude mozaïek kaart [uit de Byzantijnse tijd] beeldt de belangrijke plaatsen van de oude wereld uit zoals Jeruzalem [zie foto een], Jericho, Bethlehem .De kaart kan bezichtigd worden in de St. George kerk.
Listo pues hermano, have fun, hasta la proxima!.
geliefde zoon, geweldig interessant allemaal, de foto's zijn mooi en geven een goed beeld van je verhaal. Echt super dat je het allemaal lopend doet, beter dan fietsen. en waar nu heen?
BeantwoordenVerwijderenشكرا يا أبي\Shukran Abou\ bedankt pa!
BeantwoordenVerwijderenIla Aqaba insj-allah :)